ตู้เก็บสารเคมีมีกี่ประเภท รู้ไว้ก่อนเลือกใช้งานในห้องแล็บของคุณ

ในห้องปฏิบัติการ (Laboratory) การเก็บรักษาสารเคมีอย่างถูกต้องเป็นปัจจัยที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากสารเคมีแต่ละชนิดมีคุณสมบัติแตกต่างกัน ทั้งด้านการกัดกร่อน การติดไฟ หรือแม้กระทั่งการเกิดปฏิกิริยารุนแรงเมื่อสัมผัสกับอากาศหรือสารอื่น ๆ หากไม่มีการเก็บรักษาอย่างเหมาะสม อาจก่อให้เกิดอันตรายทั้งต่อผู้ปฏิบัติงาน ทรัพย์สิน รวมถึงสิ่งแวดล้อมโดยรอบ

ตู้เก็บสารเคมี (Chemical Storage Cabinet) จึงถูกออกแบบขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาเหล่านี้โดยเฉพาะ ไม่เพียงแต่ทำหน้าที่เป็นที่เก็บ แต่ยังเป็นระบบป้องกันความเสี่ยง ลดโอกาสการเกิดอุบัติเหตุ และช่วยให้การจัดการสารเคมีในห้องแล็บมีความเป็นระเบียบ สอดคล้องกับมาตรฐานความปลอดภัยสากล เช่น ISO, NFPA, และ OSHA

ทำไมต้องใช้ตู้เก็บสารเคมีโดยเฉพาะ?

หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมไม่ใช้ตู้เหล็กธรรมดาหรือตู้ไม้ทั่วไปในการเก็บสารเคมี คำตอบคือ คุณสมบัติของสารเคมี ไม่ได้เหมือนกันทุกชนิด บางตัวระเหยง่าย บางตัวไวไฟ บางตัวมีฤทธิ์กัดกร่อนสูง หากเก็บผิดที่หรือปะปนกันอาจเกิดเหตุร้ายแรงได้ ตัวอย่าง เช่น

• การเก็บ กรดกำมะถัน (H₂SO₄) ในตู้เหล็กทั่วไป อาจทำให้เหล็กเกิดการกัดกร่อนจนเป็นสนิมและรั่วไหล
• การเก็บ แอลกอฮอล์หรือทินเนอร์ ในพื้นที่ไม่มีการป้องกันไฟ อาจทำให้เกิดไฟไหม้หรือระเบิดได้หากมีประกายไฟเพียงเล็กน้อย
• การวาง ด่างอย่าง NaOH ร่วมกับกรดเข้มข้น อาจทำให้เกิดความร้อนสูงและการกระเด็นที่เป็นอันตราย

ดังนั้น ตู้เก็บสารเคมีจึงถูกออกแบบมาเพื่อ จัดเก็บและแยกประเภทสารเคมีอย่างปลอดภัย ทั้งในแง่การป้องกันการรั่วซึม การระบายอากาศ และการทนต่อสภาพสารเคมี

ประเภทของตู้เก็บสารเคมี (Chemical Storage Cabinet)

1. ตู้เก็บสารเคมีกรด-ด่าง (Polypropylene Acid Cabinet)

• วัสดุ: ทำจากโพลีโพรพิลีน (PP) ซึ่งทนต่อการกัดกร่อนสูง
• คุณสมบัติเด่น
  • ไม่เป็นสนิม ไม่เปราะแตกง่าย
  • เหมาะสำหรับเก็บสารกัดกร่อน เช่น HCl, H₂SO₄, NaOH
  • สามารถทนต่อการกัดกร่อนระยะยาวได้ดีกว่าตู้เหล็ก
• การใช้งาน: นิยมใช้ในห้องแล็บเคมีพื้นฐาน โรงงานอุตสาหกรรมเคมี และสถาบันวิจัย

2. ตู้เก็บสารไวไฟ (Flammable Cabinet)

• วัสดุ: ผลิตจากเหล็กเคลือบกันไฟ ผ่านการทดสอบมาตรฐาน NFPA/OSHA
• คุณสมบัติเด่น
  • ทนไฟ มีระบบล็อกนิรภัยและชั้นวางกันไฟ
  • มีถาดรองสำหรับเก็บของเหลวที่รั่วไหล
  • ป้องกันการลุกลามของไฟได้หากเกิดเหตุเพลิงไหม้
• สารที่เก็บได้: แอลกอฮอล์ ทินเนอร์ อะซิโตน ตัวทำละลายอินทรีย์

3. ตู้เก็บสารเคมีทั่วไป (Steel Cabinet)

• วัสดุ: เหล็กพ่นสีหรือเคลือบสารกันกัดกร่อน
• คุณสมบัติเด่น
  • ราคาย่อมเยา โครงสร้างแข็งแรง
  • เหมาะสำหรับเก็บสารละลายที่ไม่ไวไฟและไม่กัดกร่อนรุนแรง
  • มักใช้ในห้องแล็บการศึกษา ห้องเรียน หรือห้องปฏิบัติการทั่วไป

หลักเกณฑ์การเลือกตู้เก็บสารเคมีที่เหมาะสม

การเลือกตู้เก็บสารเคมีต้องพิจารณาจากหลายปัจจัย ได้แก่

1. ชนิดของสาร → เช่น กรด–ด่าง สารไวไฟ หรือสารทั่วไป
2. ปริมาณการเก็บ → หากมีปริมาณมากควรเลือกตู้ขนาดใหญ่ที่มีระบบระบายอากาศดี
3. มาตรฐานความปลอดภัย → ตรวจสอบว่าผ่านมาตรฐาน NFPA, OSHA หรือ ISO
4. พื้นที่ในการติดตั้ง → ควรอยู่ในห้องที่มีการระบายอากาศและห่างจากแหล่งความร้อน
5. งบประมาณและการบำรุงรักษา → ตู้บางชนิดราคาสูงแต่ทนทานกว่าในระยะยาว
6. บริการหลังการขาย → ควรเลือกผู้จำหน่ายที่มีทีมให้คำแนะนำและบริการติดตั้ง

กล่าวโดยสรุป ตู้เก็บสารเคมีไม่ใช่แค่เฟอร์นิเจอร์ธรรมดา 

แต่คือ ด่านแรกของความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ การเลือกใช้ตู้ที่ถูกต้องไม่ว่าจะเป็น ตู้เก็บกรด–ด่าง, ตู้เก็บสารไวไฟ หรือ ตู้เก็บสารทั่วไป จะช่วยป้องกันอุบัติเหตุ ยืดอายุสารเคมี และสร้างความมั่นใจให้กับผู้ปฏิบัติงานทุกคน

หากคุณยังไม่แน่ใจว่าจะเลือกแบบไหน บริษัท My Lab Scale พร้อมให้คำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ รวมถึงบริการจัดส่งและติดตั้งทั่วประเทศ เพื่อให้ห้องแล็บของคุณปลอดภัยและได้มาตรฐานในทุกขั้นตอน

FAQ: คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับตู้เก็บสารเคมี

Q1: ตู้เก็บสารเคมีจำเป็นจริงหรือไม่?
A: จำเป็นมากค่ะ เพราะการเก็บสารเคมีในตู้ทั่วไปอาจก่อให้เกิดการกัดกร่อน ระเหย หรือไฟไหม้ได้ ตู้เก็บสารเคมีถูกออกแบบเฉพาะเพื่อป้องกันอันตรายและยืดอายุสาร

Q2: ถ้าเก็บสารละลายทั่วไปที่ไม่ไวไฟ จำเป็นต้องใช้ตู้เก็บสารเฉพาะไหม?
A: สามารถใช้ ตู้เก็บสารเคมีทั่วไป (Steel Cabinet) ได้ค่ะ ราคาย่อมเยาและเพียงพอสำหรับสารที่ไม่เป็นอันตรายรุนแรง แต่ควรแยกจากกรด-ด่างและสารไวไฟเสมอ

Q3: ตู้เก็บสารไวไฟต่างจากตู้ทั่วไปอย่างไร?
A: ตู้เก็บสารไวไฟผลิตจาก เหล็กเคลือบกันไฟ มีระบบล็อก ชั้นวางทนไฟ และถาดรองรั่วไหล ผ่านมาตรฐาน NFPA/OSHA สามารถป้องกันไฟลุกลามได้ ในขณะที่ตู้ทั่วไปไม่สามารถทำได้

Q4: ต้องเลือกขนาดตู้เก็บสารเคมีอย่างไร?
A: ให้พิจารณาจาก ปริมาณสารที่เก็บจริง และเผื่อพื้นที่เก็บในอนาคต ตู้ที่ใหญ่เกินไปอาจเปลืองพื้นที่ ส่วนตู้ที่เล็กเกินไปจะไม่ปลอดภัยเพราะสารถูกบรรจุแน่นเกิน
Q5: หากไม่แน่ใจว่าควรเลือกตู้แบบไหนดี ควรทำอย่างไร?
A: ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหรือผู้จัดจำหน่ายที่มีประสบการณ์ เช่น My Lab Scale ที่พร้อมให้คำแนะนำด้านความเหมาะสมตามชนิดของสาร ปริมาณ และงบประมาณ พร้อมบริการติดตั้งที่ได้มาตรฐาน